Naar inhoud

Stevige Praat door Laura: Niet zo feestige feestdagen

Gezellig met familie en vrienden zijn met de feestdagen, willen we dat niet allemaal? Een paasbrunch, pakjesavond of een familiediner met Kerst. Koningsdag en oud op nieuw zijn toch ook van die dagen waar we absoluut naar uitkijken? Met de mensen die je liefhebt tijd doorbrengen en de warmte voelen van het samenzijn. Zou je je kunnen voorstellen dat je dat zou moeten missen? Wat zou dat met je doen?

Elk jaar opnieuw zijn er mensen die meerdere feestdagen niet met hun naasten kunnen vieren omdat ze in een gesloten kliniek verblijven. Natuurlijk met een goede reden. Maar dat maakt het gevoel van gemis voor hen niet minder (menselijk). Elk jaar is het op dagen als deze opnieuw een innerlijke strijd voor de mensen die ‘binnen’ verblijven. Én een doel voor de begeleiding deze tijden zo verzachtend mogelijk te maken.

Kerst joanna kosinska Xib Z9c Ulw4k unsplash

Met z'n allen alleen

Het is voor de meeste cliënten moeilijk te accepteren dat de rest van de wereld, inclusief hun begeleiders, wél de feestdagen met familie en vrienden doorbrengen en zij niet. Zij zijn alleen. Binnen de muren van de kliniek. Met alle groepsgenoten zitten zij in hetzelfde schuitje. Gelukkig kunnen ze bij sommige van hen steun ervaren. Maar wanneer ze op de kamer zijn, denken ze vast aan hun kinderen. Of aan hun ouders. En aan hun vrienden. En, denken ze vast terug aan het delict dat ze gepleegd hebben. Het feit dat ze hebben gedaan wat ze hebben gedaan is nu extra confronterend.

De Borg Stevig 441

Natuurlijk zijn er tijdens de feestdagen gezamenlijke activiteiten op de afdeling. Maar, vervult dat de leegte helemaal? En, hoe gezellig is het eigenlijk als je met nog zes anderen aan tafel zit die het ook moeilijk hebben? Mensen waar je niet voor gekozen hebt.

Via bijvoorbeeld Facebook of Instagram zien de cliënten hoe gezellig familie en vrienden ‘buiten’ het hebben. Veel mensen op onze Forensisch Psychiatrische Afdeling (FPA) zijn daar verdrietig over. Sommige praten erover, andere kroppen het op. Wanneer de tv aan staat wordt iedereen sowieso herinnert aan de feestdagen. En de kerstboom? Die hoeft voor de meeste cliënten helemaal niet opgetuigd te worden. Te confronterend. Hetzelfde geldt eigenlijk voor de liedjes die op de radio gedraaid worden. Met name in de maand december. Sommige willen er niets van weten, andere hechten er wel waarden aan. Moeilijk. En het brengt een lastige dynamiek op de afdeling.

'Verzachtend'

Met ‘het zo verzachtend mogelijk maken’ bedoelen we dat we de feestdagen willen normaliseren. En natuurlijk de cliënten willen ondersteunen erdoorheen te komen. Dat doen we bijvoorbeeld door brunches te organiseren. Een beetje zoals ‘buiten’. Dus met gebakken broodjes, salades en verse jus. Of een diner met net dat beetje extra. Het liefst ook mét elkaar bereid.

De collega’s van de dagbesteding zijn vrij tijdens de feestdagen. Dus doen we nog meer activiteiten op de FPA. Bijvoorbeeld met z’n allen een bordspel spelen, een film kijken of voetballen tegen de andere afdelingen. Gewoon zoals jij en ik thuis doen. En zoals de cliënten ‘buiten’ ook zouden doen.

Medeleven

Soms wordt de afdeling wel wat versierd. We proberen dan vooral aandacht te besteden aan de huiselijke sfeer. En natuurlijk normaliseren we het gevoel zo goed als mogelijk. Door erover te praten. Als begeleider word je in contact met je cliënt geconfronteerd met verdriet. Met het gemis. Maar meer dan een luisterend oor bieden, en begrip hebben voor het gevoel, kan je niet doen.

Ik had hen zeker anders gegund. Maar ik kan er nou eenmaal niks aan doen. Dat voelt soms machteloos. Wanneer je deze emoties van cliënten over je heen krijgt en vervolgens naar huis gaat, om na je dienst naar je vrienden of familie te gaan, dan voelt dat dubbel. Voor mij wel althans. Ik ben dan blij dat ik wél naar mijn familie en vrienden kan. Tegelijkertijd leef ik in datzelfde moment nog extra met hen mee. Met hen die dat niet kunnen. De cliënten van de FPA.

Verschillende kanten

Onze (forensische) hulpverlening kent vele kanten en verhalen. Zeker weten. Maar dit perspectief mag zeker ook belicht worden, vind ik. Ik denk dat het besef en bewustwording van een situatie als deze de hulpverlener en cliënt dichter bij elkaar brengen. We zijn allemaal mensen van vlees en bloed, en emoties, namelijk. Ook met de feestdagen!

De Borg Stevig 528 2

Laura Goedee, dienstverlenend coördinator in opleiding op de FPA